Historia

Tradycja i nowoczesność

ornament2.png

Hala Targowa w Gdańsku to miejsce, gdzie historia przenika się z codziennym życiem mieszkańców i turystów. Położona w samym sercu miasta, na terenie osady z X wieku zwanej Kępą Dominikańską, łączy opowieści z różnych epok, pokazując, jak zmieniało się życie Gdańska.

To wyjątkowe miejsce jest nie tylko przestrzenią handlową, ale również świadkiem bogatej historii archeologicznej.

ornament2.png

X wiek

Tereny cmentarza w centrum X-wiecznej osady Kępa Dominikańska

XIII wiek

Romański kościół św. Mikołaja przekształcony w XIII-wieczny klasztor Dominikanów

IXX wiek

Plac ćwiczeń wojskowych

1835 r.

Założenie targowiska miejskiego

1896 r.

Budowa Gdańskiej Hali Targowej, , skupiającej handel uliczny Gdańska w jednym miejscu

TO NAJWAŻNIEJSZE

Kluczowe wydarzenia

ornament1

Zanim w 1896 roku powstał budynek Hali, teren ten przez wieki pełnił różnorodne funkcje – od X-wiecznego cmentarza, przez romański kościół św. Mikołaja i XIII-wieczny klasztor Dominikanów, aż po plac ćwiczeń wojskowych, by w 1835 roku stać się targowiskiem, a 60 lat później – sercem gdańskiego handlu, który przez dziesiątki lat ewaluował wraz ze zmianami społecznymi i gospodarczymi.

Na oddzielną wzmiankę zasługuje Piwnica Romańska, która znajduje się pod Zielonym Rynkiem. Jest jednym z najstarszych świadectw gdańskiego dziedzictwa – to relikt wnętrza kubaturowego w obrębie starego Gdańska, który zachował się w niemal pierwotnym stanie od czasu powstania. Niegdyś piwnica pełniła funkcję jadalni i kuchni w klasztorze Dominikańskim, obecnie jest oddziałem Muzeum Archeologicznego w Gdańsku.

Hala Targowa, zbudowana w latach 1894-1896, skupiła handel uliczny Gdańska w jednym miejscu. Przed jej powstaniem w mieście funkcjonowało prawie 20 miejsc, które pełniły funkcje targów ulicznych. To między innymi Długi Targ, Targ Drzewny, Targ Węglowy, Targ Rybny, Targ Sienny, Targ Rakowy, Targ Maślany, Targ Kaszubski i Targ Poziomkowy.

Zaprojektowana została na wzór berlińskiej hali Markthalle V, która znajdowała się przy Magdeburger Platz. Projekt budynku, oparty na berlińskim wzorcu, został stworzony przez gdańskiego mistrza budowlanego Ernsta Otto, a następnie skonsultowany z architektem Augustem Lindemannem, mistrzem budowlanym Berlina. Po zatwierdzeniu planów do realizacji wprowadzono znaczące zmiany autorstwa Karla Franza Hermanna Fehlhabera. Zmodyfikowano m.in. konstrukcję i pokrycie dachu oraz elewacje, nadając im formy nawiązujące do średniowiecznej architektury.

Na parterze Hali znajdowało się 188 straganów oferujących mięso, w tym drób i dziczyznę (76 stoisk), ryby i raki (16 stoisk), owoce i warzywa (64 stoiska), pieczywo, mąkę i „przystawki” (10 stoisk), a także masło, jajka i sery (22 stoiska). W piwnicach mieściły się 52 magazyny przeznaczone dla straganiarzy. Ponadto wewnątrz znajdowały się restauracja, posterunek policji oraz oddzielne toalety dla kobiet i mężczyzn.

Handel odbywał się od poniedziałku do soboty. Halę otwierano o 5 rano latem i o 6:00 zimą. Zamknięcie w środy i soboty następowało o godzinie 14:00, a w pozostałe dni o 13:00. Po kilkugodzinnej przerwie Halę ponownie otwierano o godzinie 15:00, a zamykano o 20:00, przy czym w soboty Hala była czynna do 21:00. Godziny otwarcia i zamknięcia sygnalizowano dzwonkami.

Podczas prac remontowych w latach 2001-2025 odkryto m.in. pozostałości osady targowej z XII w., fundamenty kościoła romańskiego z XII w. fundamenty zabudowań klasztornych z różnych okresów od XV w., a także fragment pieca wapiennego z lat 1416-1426.